بیت کوین چیست؟

بسياري از مردم در درك اينكه چطور بيت كوين مي تواند ارزش داشته باشد دچار مشكل مي شوند. چطور يك ارز تمام ديجيتال و مجازي ممكن است از يك اونس طلا بيشتر بيارزد؟ چرا انقدر به بيت كوين اهميت داده مي شود؟ در اين مقاله هر چيزي كه در مورد بيت كوين ارزش دانستن داشته باشد را به شما خواهيم گفت؛ از ساخت و توسعه گرفته تا بلاكچين و ماينينگ (استخراج) آن.

چرا بيت كوين ساخته شد؟

شروع كار و سايفر پانك ها

همه ي ما در زندگي خود رازهايي داريم. از زمان انقلاب ديجيتال و توسعه ي اينترنت بخش بزرگي از زندگي افراد با دنياي ديجيتال گره خورده است. حال كامپيوتر ها و گوشي هاي هوشمند و اينترنت بخش جدايي ناپذير زندگي ما هستند.

مشكل از جايي شروع مي شود كه برخلاف زندگي واقعي در اينترنت و دنياي مجازي رازي وجود ندارد. پس از رسوايي هاي پياپي كه در آخرين مورد ادوارد اسنودن از نقش نهادهاي اطلاعاتي در جست و جو و ذخيره ي اطلاعات مردم در فضاي وب پرده برداشت، ديگر هيچ شكي در اين قضيه باقي نمي ماند.

در اوايل دهه ي نود ميلادي گروهي از سايفرپانك ها به اين باور رسيده بودند كه تضميني از طرف حكومت ها براي احترام به حريم شخصي افراد و عدم نظارت جمعي از طريق فضاي وب در عصر ديجيتال وجود ندارد. در اين بين افرادي همچون اريك پانك از اين حركت حمايت كردند و ديگران را دعوت به اقدام عملي در حفاظت از حريم شخصيشان كردند كه در نهايت منجر شد تا سايفرپانك ها دست به طراحي سيستم هايي براي ناشناس ماندن در اين فضا بزنند.

سايفرپانك ها نه تنها اين قضايا را بررسي كردند، بلكه با كمك رمزنگاري و كريپتوگرافي سيستم ايميل ناشناس و امضاي ديجيتال و پول مجازي زدند تا جريم شخصي افراد را احيا كنند. حتي اگر ندانيد كه سازنده ي بيت كوين كيست و اينكه چه كسي يا كساني با نام مستعار ساتوشي ناكامورا شناخته مي شوند، حداقل مي توانيد متصور شويد كه ساتوشي يكي از حاميان جنبش سايفرپانك مي باشد و بيت كوين را براي تحقق چنين ديدگاهي اختراع كرده است.

ظهور ساتوشي ناكامورا

بايد بگويم كه ساتوشي اولين كسي نبود كه دست به طراحي ارزديجيتال زد. در جنبش سايفرپانك ها پول ديجيتال و ناشناس يك عنصر كليدي براي حفظ حريم شخصي بود. قبل ساتوشي، وي داي با پول بي ماني (b-money)، ديويد چائوم با ديجي كش (DigiCash) دست به طراحي ارزهاي ديجيتال زده بودند كه ديجي كش در سال 1998 از رده خارج شد. مشكل اصلي در اين مسير متمركز بودن ارزها و مشكل در استفاده ي چند باره از اين كوين ها بود.

در 1 نوامبر 2008 ساتوشي گزارش و نقشه راه بيت كوين را براي اولين بار ارايه كرد و راه حل تمام مشكلاتي كه منجر به ناموفق بودن ارزهاي ديگر شده بود در آن ارايه شد.

دو ماه بعد در 9 ژانويه 2009 ورژن 0.1 بيت كوين را عرضه كرد كه با استقبال محدودي مواجه شد. هنوز اثري از يك انقلاب ديده نمي شد. اولين تراكنش بيتكوين كه با نام “روز پيتزا” شناخته مي شود مدتها بعد در 22 مي 2010 رخ داد كه لاسلو هانيك دو پيتزا را به ازاي 10.000 بيت كوين خريداري كرد!!!

بيت كوين چيست؟

يك درس تاريخي: ارزش پول

بيت كوين (BTC) به عنوان اولين ارز رمزنگاري شده يا كريپتو كارنسي دنيا شناخته مي شود. تمام رمزارزهاي ديگر با عنوان آلت كوين شناخته مي شوند (alternative coins). بيت كوين در كنار اينكه ارز مي باشد يك روش پرداخت نيز مي باشد. برخلاف ارزهاي فيات مثل دلار و يورو در اينجا بانك مركزي اي وجود ندارد كه پول چاپ كند و بر جريان پول نظارت كند.

در نگاه اول شايد بي معني باشد كه ارز مجازي داراي ارزش باشد. اما جوابي منطقي در پشت سوال ارزش بيت كوين از كجا مي آيد، وجود دارد. براي دريافت اين مطلب بايد بفهميم كه ارزهاي فيات مثل يورو و دلار چگونه ارزش خود را كسب مي كنند. تمام اين اسكناس ها بر مبناي توهم و ذهنيتي ارزش پيدا كرده اند كه يك سكه يا نوشته ي بانكي ارزشي معادل 1، 2 يا حتي 50 (يورو يا دلار) دارد. پس از حذف پشتوانه هاي فلزي كه عمدتا از جنس طلا بود، در تئوري هاي مالي جديد بعد از جنگ جهاني ارزش پول ها تنها به اين قضيه باز مي گردد كه دولت ها ارزش اين ارزها را تعيين مي كنند و خواسته هايشان مانند ماليات و مثايل اين چنين را در قالب اين ارزها درخواست مي كنند.

در طول تاريخ اسكناس ها ارزش واقعي نداشتند تا اينكه با طلا گره خوردند. هرچند عهدنامه ي برتون وودز، كه دلار آمريكا را ارز ذخيره اي جهاني كرد و امريكا را مجبور به نگهداري يك اونس طلاي خالص به ازاي هر 35 دلار كرد، در 1971 توسط رييس جمهور آمريكا، نيكسون لغو گرديد. پس از آن ارزش پول تنها با اعتبار و اعتماد به حكومت ها سنجيده مي شود. پول ابزاري براي سياست مالي شد. اين شرايط موجب شد تا دولت ها و بانك هاي مركزيشان دست به چاپ مقادير غيرقابل تصوري از پول بزنند تا بحران ها را پشت سر بگذارند.

از سال 1971 ارزش طلا به حدود 2000 دلار رسيده است. امروز اسكناس ها چيزي بيش از 98 درصد ارزش خود را در مقابل طلا از دست داده اند. اقتصاددانان ليبرال بر همين مبنا شك دارند كه ارزهاي فيات بتوانند وظيفه ي اساسي پول كه همان حفظ ارزش مي باشد را به درستي ايفا كنند. اين درست جاييست كه بيت كوين وارد كار مي شود. استخراج اين ارز درست مشابه طلا مي باشد. هرچند كه تعداد بيت كوين محدود به 21 ميليون كوين مي باشد كه در نتيجه هيچ تورمي در آن وجود ندارد. همين باعث مي شود كه اين ارز يك حافظ ارزش ايده آل باشد.

بيت كوين براي حفظ ارزش

ارزش اين ارز تنها در اعتمادي است كه مي تواند ايجاد كند. در عين حال اين ارز نيازي به يك شخص ثالث ندارد زيرا جابجاي آن نيازي به حضور مثلا بانك و موسسات ندارد.

اين ارز در بستر همتا-به-همتا (P2P) فعاليت مي كند كه مزيت آن نسبت به سيستم هاي متمركز اينست كه تراكنش مستقيم بين افراد شكل مي گيرد. همچنين برخلاف ارزهاي فيات بيت كوين در مقابل هجوم دولت ها ايمن و مقاوم است.

بلاكچين بيت كوين تمامي تراكنش هاي آن را ثبت مي كند، تراكنش ها را اعتبار سنجي و تاييد مي كند و يكپارچگي شبكه را تضمين مي كند. اين ارز با كسرهاي كوچك هم معاوضه مي شود كه كوچكترين واحد آن يك ساتوشي مي باشد كه هر بيت كوين معادل 100 ميليون ساتوشي مي باشد.

بلاكچين بيت كوين چگونه كار مي كند؟

بلاكچين تكنولوژي اي مي باشد كه توسط ساتوشي اختراع شد و پايه ي بيت كوين و ديگر رمز ارزها قرار گرفته است. بلاكچين بيت كوين زنجيره اي از بلوك ها مي باشد كه با فرآيند هاي رمزنگاري به هم متصل مي شوند. تمام تراكنش هاي بيت كوين در بلاكچين آن ثبت مي شوند. در صورت ثبت تراكنش در بلوك، آن تراكنش معتبر قلمداد مي شود.

به طور كلي استفاده ي مجدد يكي از مشكلات اصلي دارايي هاي مجازي و ارزهاي ديجيتال مي باشد. بر خلاف اجسام، كه تنها يكبار و در يك مكان مورد استفاده قرار مي گيرند، دارايي هاي مجازي ممكن است بيش از يك بار و در مكان هاي مختلف به طور همزمان مورد استفاده قرار گيرند. گونه هاي مختلف ارزهاي مجازي مثل بي ماني و ديجيكش نيز بخاطر ناتواني در ايجاد راه حلي كارامد براي اين مشكل شكست خوردند. ساتوشي راه حل جامعي به كمك بلاكچين ايجاد كرده است كه در آن هر عضو شبكه (“full nodes”) موظف به بررسي هر تراكنش مي باشد.

تنها در صورتيكه اكثريت شركت كنندگان تاييد كنند كه تراكنش در بلوك منحصر به فرد است، اين تراكنش ها به بلاكچين اضافه مي شوند. هر بلوك جديد به بلوك قبلي متصل است تا از وجود يك تاريخچه ي تراكنش هاي زنجيره اي قبول شده مطمين شود.

براي ايجاد انگيزه در افراد براي تاييد تراكنش ها، هر بلوك متصل شده به بلاكچين، با جايزه اي به عنوان “پاداش بلوك” همراه است. در حال حاظر در سال 2020 پاداش شبكه بيت كوين 6.25 بيتكوين مي باشد و به ازاي هر 200.000 بلوك ماين شده اين پاداش نصف مي شود (حدودا هر چهار سال) تا زمانيكه تمام 21 ميليون بيت كوين استخراج شوند. اين كار به عنوان هالوينگ شناخته مي شود. ماينينگ يا استخراج بيت كوين ديگر مشكل ارزهاي قبلي را نيز بر طرف كرد. بدين وسيله حضور اين ماينر ها جايگزين موسسات متمركز مانند بانك هاي مركزي و بانك ها شد.

ماينينگ چيست؟

ماينينگ بيت كوين چطور كار مي كند؟

ساتوشي در پروتوكل بيت كوين مشخص كرده است كه حدودا هر ده دقيقه بلاكي با حجم قابل توجهي از تراكنش هاي بيت كوين به بلاكچين  اضافه شود. هر بلاك مي تواند يك تعداد مشخصي از تراكنش ها را در خود جاي دهد؛ محدوديت اين كار فقط اندازه ي بلاك مي باشد كه 1 مگابايت مي باشد.

ماينرها به رقابت مي پردازند. اثبات كار نوعي پازل كريپتوگرافيك است كه تعيين مي كند كدام ماينر اجازه ي نوشتن بلاك بعدي بيت كوين در بلاكچين را دارد.

ماينرها براي ساخت اين بلوك ها به رقابت مي پردازند. اثبات كار نوعي پازل كريپتوگرافيك است كه تعيين مي كند كدام ماينر اجازه ي نوشتن بلاك بعدي بيت كوين در بلاكچين را دارد. ماينرها تراكنش ها را دريافت مي كنند و پس از اضافه كردن يك رشته ي تصادفي به آن ها به هش كردن هر دو مقدار مي پردازند. سپس نتايج حاضله را با شرايط چك مي كند. اگر نتيجه درست نباشد ماينر رشته اي جديد را امتحان مي كند تا اينكه به يك دست پيدا كند. تراكنش ها بر مبناي انطباق با يك هش 64 رقمي بر مبناي 16 مورد تاييد قرار مي گيرند. با انجام اين كار، پاداش بلوك به اولين ماينري كه موفق شده است تعلق مي گيرد و هر 10 دقيقه اين فرآيند تكرار مي شود.

در روزهاي اول امكان ماين بيت كوين با لپ تاپ و كامپيوتر وجود داشت (به كمك CPU). هرچند تا 2010 كارت گرافيك جايگزين CPU ها شد تا اينكه حتي كارت گرافيك ها هم در 2013 با مدار هاي مجتمعي به نام ايسيك ها (ASICs) جايگزين شدند. ايسيك ها چيپ هاي كامپيوتري اي هستند كه براي استخراج بيت كوين ايجاد شده اند. اين قطعات كارايي ديگري ندارند. با تشكيل مزارع استخراج بيتكوين به كمك ايسيك ها قدرت هش و سختي شبكه بيت كوين به قدري بالا رفت كه ديگر توانايي ماين اين ارز به تنهايي و با سيستم ها وجود ندارد.